Przekaźniki elektryczne to ważne elementy umożlwiające poprawne funkcjonowanie instalacji elektrycznych tak w domu, jak i w większych obiektach przemysłowych, usługowych czy biurowych. Innymi słowy stanowią część osprzętu elektroinstalacyjnego, bez którego trudno byłoby mówić o poprawnym działaniu urządzeń i systemów, z których korzystamy na co dzień. Jakie rodzaje przekaźników można wyróżnić i gdzie dokładnie znajdują one zastosowanie?
Czym jest przekaźnik elektryczny?
Działanie przekaźnika elektrycznego w instalacji można porównać do drzwi zapewniających lub odcinających dostęp do określonych pomieszczeń. W przypadku przekaźników mowa jednak oczywiście o zamykaniu lub otwieraniu obwodów elektrycznych funkcjonujących w ramach danej instalacji.
Wykorzystując funkcję włącz-wyłącz przekaźniki elektryczne stały się nieodłącznym elementem działania układów elektryki. Ich praca opiera się na ciągłym monitorowaniu określonych parametrów: napięcia lub natężenia prądu, a nawet zachodzących zmian temperatury w obrębie obwodu. Odpowiednie działanie przekaźnika regulowane jest przez istotne elementy jego konstrukcji, jakimi są:
- cewka elektromagnesu,
- styki: zwierne, rozwierne i przełączne.
Styki zwierne nie przewodzą prądu, dopóki na cewkę elektromagnesu nie zostanie podane napięcie. Rozwierne działają natomiast w odwrotny sposób – przez nie prąd jest przewodzony do chwili wystąpienia napięcia na poziomie cewki, wówczas zasilanie zostaje odcięte od tego rodzaju styków.
Zwoje cewki, poprzez przepływający przez nie prąd wytwarzają pole elektromagnetyczne. Przy konkretnych parametrach napięcia dochodzi do przyciągnięcia lub odepchnięcia od cewki specjalnej zwory. To działanie prowadzi z kolei do rozwarcia lub zamknięcia styków, a to przekłada się na rozłączenie lub załączenie obwodu elektrycznego.
Rodzaje przekaźników elektrycznych
Kategoria obejmująca osprzęt taki, jak przekaźniki elektryczne jest dość szeroka i mieszczą się w niej różne rodzaje tych elementów. Różni je przede wszystkim funkcjonalność, co pozwala dostosować możliwości wybranego wariantu przekaźnika w ściśle określonym celu. Obecnie wymienić można kilka najpopularniejszych typów, w tym:
- przekaźniki czasowe – pozwalające na regulowanie opcji włączania i wyłączania obwodów w ściśle określonym czasie, bardzo cenione i zapewniające wygodne korzystanie z szeregu systemów w ramach inteligentnego domu, jak i wykorzystywane w przemyśle,
- przekaźniki bezpieczeństwa – gwarantujące wysoki poziom ochrony na wypadek zagrożenia – dzięki funkcji odłączenia zasilania mogą zabezpieczyć instalację przed poważnymi awariami czy pożarem,
- przekaźniki statyczne – o konstrukcji bez ruchomych elementów, przez co określa się je jako dość odporne na uszkodzenia o charakterze mechanicznym; w budowie takich przekaźników wykorzystuje się natomiast podzespoły optyczne, elektroniczne czy magnetyczne,
- przekaźniki elektromagnetyczne – wykorzystujące działanie elektromagnesu; wytworzenie pola magnetycznego wpływa na działanie tak zwanej kotwicy, która doprowadza do załączenia lub rozłączenia styków; wśród nich można ponadto rozróżnić przekaźniki jednostykowe, dwustykowe oraz czterostykowe – podział uzależniony jest od ilości styków przełącznych.
A gdzie stosuje się przekaźniki elektryczne?
Jak wspomnieliśmy na samym początku tego materiału, przekaźniki elektryczne to już stały element właściwie każdej elektroinstalacji. Bez tego z pozoru drobnego osprzętu prawidłowe sterowanie oświetleniem w domu lub biurze, korzystanie z windy czy ogrzewania nie byłoby możliwe.
O ile konstrukcja czy działanie poszczególnych rodzajów przekaźników mogą być kwestią złożoną, o tyle doświadczony elektryk czy specjalista z zakresu automatyki nie będą mieli problemów z wyborem prawidłowego elementu, jego wymianą czy skonfigurowaniem, co w późniejszym czasie przełoży się na poprawę ergonomii systemu elektrycznego.
W sklepie DlaElektryków.pl znajdziesz nie tylko przekaźniki elektryczne, ale także aparaturę modułową – m.in. wyłączniki taryfowe czy rozłączniki bezpiecznikowe.
